Caroline Gennez over de culturele dreiging van extreemrechts: “Het Vlaams Belang houdt zich niet langer in.”
Caroline Gennez
Vlaams minister van Welzijn en Armoedebestrijding, Cultuur en Gelijke KansenMonday 20
May 2024 09:04
Caroline Gennez is vandaag minister van Ontwikkelingssamenwerking en Grootstedenbeleid in de federale regering. Ze is de richtinggevende stem voor ons land in het Europese debat over het conflict in Israël en Gaza. Onderwijs en cultuur zijn echter haar eerste liefdes. Als Vlaamse lijsttrekker voor Vooruit in de provincie Antwerpen is ze dan ook goed geplaatst om de gevolgen van een mogelijke regering met extreemrechts in te schatten. “Hun programma maakt duidelijk dat het Vlaams Belang zich niet langer inhoudt en een cultuurstrijd hoog op de agenda staat. Een extreemrechtse regering zal zich moeien met het aanbod en instellingen die hun wereldbeeld niet delen financieel raken.”
“Hongarije en Italië bewijzen wat er gebeurt met extreemrechts in een regering. Als Vlaams Belang hier bestuurt, is de weg dus al uitgestippeld. We moeten er alles aan doen om de vrijheid van meningsuiting en artistieke autonomie in Vlaanderen te vrijwaren. Dat is waar Vooruit elke dag voor zal strijden.”
Vaak hoor je “Het zal wel zo’n vaart niet lopen als Vlaams Belang aan de macht komt en in de volgende Vlaamse regering zit.” Vooruit en jij denken daar helemaal anders over? Op wat baseer je je daarvoor als het op cultuur aankomt?
Caroline Gennez: “Het is duidelijk dat het Vlaams Belang zich niet langer inhoudt. Voorzitter Tom Van Grieken zette eerder al de aanval in op wat hij ‘linkse’ leerkrachten noemt. En nu, met hun nota over de cultuurstrijd en hun programma over cultuur laten ze écht niets meer aan de verbeelding over. Vlaams parlementslid voor het Belang, Filip Brusselmans, valt de subsidies aan van sociaal-culturele organisaties zoals Orbit vzw, KifKif en Hart boven Hard. Ook de VRT moet eraan geloven. Geen plaats meer voor Thuis, FC DE Kampioenen of ander entertainment waar miljoenen Vlamingen van houden. Dat staat ons te wachten als Vlaams Belang aan de macht komt. Ze zullen er alles aan doen om elke organisatie die hun wereldbeeld niet deelt, klein te krijgen. Wat dat betreft, zie je in Hongarije en Italië perfect wat er ons staat te wachten in Vlaanderen als extreemrechts aan de macht is.”
Kun je dat concreet maken?
Caroline Gennez: “De Hongaarse rechts-populistische premier Viktor Orbán, een inspirator voor Tom Van Grieken, heeft in 2021 een wet gemaakt die de verkoop beperkt van jeugdboeken waarin holebi-relaties of transgenders aan bod komen. Dergelijke boeken mogen niet meer verkocht worden in een straal van 200 meter rond scholen of kerken, en de cover moet onherkenbaar zijn. Boekhandels die “zondigen” krijgen boetes van duizenden euro’s. Zulke praktijken hebben een naam: censuur.”
Ze hebben het dus gemunt op minderheden?
Caroline Gennez: “Inderdaad. Puur en alleen omdat die niet worden beschouwd als eigen volk in Hongarije. Ook in Italië zien we wat er gebeurt als extreemrechts aan de macht komt: achteruitgang. Zo bouwen ze de rechten van vrouwen af. Lesbische vrouwen worden bijvoorbeeld geviseerd. Eén van twee lesbische moeders wordt daar vanaf nu geschrapt van de geboorteakte van hun kind. Zo hebben die vrouwen geen zeggenschap meer in schoolkeuze, geen recht op ziekenhuisbezoek. Ze verliezen ook de zeggenschap over het kind mocht de partner overlijden. Dat is vreselijk, ook voor die kinderen. Daarnaast heeft Italië een wet gestemd die anti-abortusactivisten toegang verleent tot abortuscentra. Dat is een regelrechte aanval op vrouwenrechten. Maar ook de culturele wereld en media veranderen in Italië in ijltempo. De top van de RAI (openbare omroep) werd intussen vervangen, omdat die “te progressief” was. En nu heeft de regering-Meloni beslist dat buitenlandse directeuren van kunstinstellingen niet langer dan hun huidige contract kunnen aanblijven.”
Wat is het gevolg van die laatste beslissing?
Caroline Gennez: “Dat is de toepassing van het ‘eigen volk eerst'-principe in het hart van de Italiaanse cultuursector. Want dat betekent concreet dat artistieke directeuren uit buitenland geen Italiaanse kunstinstellingen meer zullen leiden, zoals dat in de internationale cultuurwereld nochtans gewone praktijk is. De post-fascist Pietrangelo Buttafuoco (60) is nu trouwens de Biënnale van Venetië aan het leiden, de organisatie achter de wereldberoemde architectuur- en kunsttentoonstellingen en het filmfestival.”
Waarom viseert extreemrechts in Italië de Biënnale?
Caroline Gennez: “Omdat de Biënnale bij uitstek een plek is waar kunstenaars maatschappelijke statements maken. Zo was de vorige editie, die een recordaantal van ruim 800.000 bezoekers trok, expliciet feministisch van opzet. Extreemrechts houdt niet van mondige en kritische artiesten die hun wereldbeeld uitdagen.”
Hoe kunnen we dat hier in Vlaanderen vermijden?
Caroline Gennez: “Er eerst en vooral voor zorgen dat het Vlaams Belang niet mee bestuurt en daarvoor moeten wij groot genoeg zijn. Wij kunnen die dam zijn. Maar om hier te vermijden wat in Italië en Hongarije gebeurt, zullen we een pakket maatregelen moeten invoeren die politieke inmenging onmogelijk maken in onze culturele instellingen. De politieke betrokkenheid op de culturele sector moet bij alle partijen groter, maar de inmenging in de werking van organisaties die we de laatste maanden gezien hebben… dat moet echt ophouden. Wat ons betreft zijn scenario’s zoals in de Arenberg, waar een N-VA-bestuurslid ingreep in de artistieke invulling, niet voor herhaling vatbaar. We moeten de artistieke autonomie koste wat het kost vrijwaren. Ook de verdachtmaking rond ons sociaal-cultureel middenveld moet ophouden. Dat wordt een belangrijk thema voor de volgende Vlaamse regering wat Vooruit betreft.”
Dus, slotsom: diegenen die denken -’Laat het Vlaams Belang maar eens mee besturen, dan worden ze vanzelf weer klein, is voor jou geen optie?
Caroline Gennez: “Het Vlaams Belang heeft het moeilijk met al wie zijn wereldbeeld niet deelt. Extreemrechts weet dat ze daarvoor media en culturele platformen nodig hebben. Gelukkig hebben we in Vlaanderen een traditie van onafhankelijkheid, maar mondjesmaat zien we de druk opgevoerd. Dat gebeurt nu al fijnmazig, onopgemerkt soms, maar de gevolgen op termijn zijn wel duidelijk zichtbaar. Zeker als het Vlaams Belang mee zou besturen en overal pionnen kan zetten om de culturele koers te bepalen. En die koers zal gebaseerd zijn op een ‘gesloten wereldbeeld’, niet het ‘open wereldbeeld’ waar onze cultuurwereld zo voor gewaardeerd wordt in het buitenland. Vooruit zal er in elk geval alles aan doen om dat niet te laten gebeuren en die onafhankelijke koers te beschermen en te vrijwaren voor de toekomst.”
Ga naar Caroline Gennez
Over de Auteur
Caroline Gennez
Vlaams minister van Welzijn en Armoedebestrijding, Cultuur en Gelijke KansenDeel dit artikel met je vrienden.
Wil je meer weten over onze strijd?
Dit vind je misschien ook
interessant
-
Een pleidooi voor kunstenaarsateliers
Hilde Peeters3.06.2024
-
It’s the education, stupid!
Anaïs Maes30.04.2024
-
Zomerfestivals, de plek bij uitstek voor cultuur
Tina Van havere30.04.2024