Meer woningen naar starters, minder naar tweedeverblijvers

Zonder hulp van ouders lukt het niet meer. Tegelijk stijgen ook de huurprijzen, wat het voor huurders lastig maakt om zelf te sparen. Betaalbare huurwoningen zijn een schaars goed geworden. De gemiddelde huurprijs is in Vlaanderen gestegen tot 850 euro per maand.

Wie een laag inkomen heeft, zit dus helemaal vast. De private huurprijs neemt een steeds grotere hap uit je loon, je moet jaren wachten op een sociale woning en er komen er haast geen bij. Wonen is voor veel mensen simpelweg niet meer te betalen. 

Iedereen heeft recht op een betaalbare woning

Een goed en gelukkig leven begint bij een goede woning, een warme thuis. Een huis is voor Vooruit veel meer dan vier muren. Het is je eigen nest, een plek waar je thuis kan zijn. Of je nu huurt of koopt, iedereen heeft recht op zo’n goede en betaalbare woning.

De realiteit is helaas anders. We zien dat mensen moeten besparen op noodzakelijk uitgaven zoals voeding, kledij of verwarming om de maandelijkse huur te kunnen betalen. Hun woning is slecht geïsoleerd en zorgt voor stress en ongemak. Dit terwijl een groeiende groep eigenaars erin slaagt om, naast de eigen woning, nog ander vastgoed op te kopen. Er ontstaat een woningmarkt op twee snelheden 

De woningmarkt is losgeslagen

Op onze woningmarkt krijgen investeerders vandaag vrij spel om overal woningen weg te plukken. Huisjesmelkers kunnen kandidaten genadeloos tegen elkaar uitspelen en ongestraft woekerhuurprijzen vragen voor slechte woningen.

De bouw van sociale woningen wordt tegengewerkt waardoor veel huurders verplicht zijn om woningen te huren die ze eigenlijk niet kunnen betalen.

Voor Vooruit is een woning een thuis, geen handelsproduct. Een deftige huurwoning een recht, geen gunst. Onze woningmarkt is geen speeltuin.

Het is onze overtuiging dat de overheid moet ingrijpen wanneer de markt tekortschiet. 

Vlaanderen is de controle kwijt

De Vlaamse regering heeft de voorbije jaren niet naar de woningmarkt omgekeken. Ze lijkt niet te geloven dat een sterk woonbeleid een kerntaak is van een sterke welvaartsstaat. De markt is volledig vrijgelaten, waardoor de koop- en huurprijzen aan een recordtempo gestegen zijn en steeds meer woningen in handen kwamen van een steeds kleinere groep.

De wachtlijst voor een sociale woning is gigantisch gegroeid. Dat is het resultaat als je ervan uitgaat dat de markt zichzelf wel reguleert: chaos.

Vooruit wil de woningmarkt weer in handen nemen

Voor Vooruit is het een kerntaak van een sterke welvaartsstaat om in te grijpen in zo’n scheefgegroeide woningmarkt en haar weer recht te trekken. Daarom willen we iedereen weer een eerlijke kans geven op de woningmarkt. Dat doen we door: (1) een woning huren betaalbaar te maken, (2) een woning kopen betaalbaar te maken en (3) meer sociale woningen te voorzien.

Betaalbare huurwoningen

(1) Wij willen de huurwaarborg, die verhuurders mogen vragen, verlagen van 3 naar 2 maanden, want 3 maanden huur is gewoon een te hoge drempel.We willen bovendien dat verhuurders geen buitensporige prijzen meer kunnen vragen.

Daarom stellen we een huurprijsrem voor, zoals in Duitsland ('Mietpreisbremse'). Daarbij worden verhuurders verplicht de niet meer dan 10% boven de lokale richthuurprijs te gaan. Vraagt de verhuurder toch een hogere prijs, dan moet de verhuurder die prijs verantwoorden voor een huurcommissie

Door een correcte prijs te eisen, bestraffen we de huisjesmelkers en remmen we de stijging van de huurprijzen af. Verder verbieden we de huurindexering van slecht geïsoleerde woningen (EPC E en F) en woningen zonder EPC. Zo moedigen we verhuurders van slecht geïsoleerde panden aan om te renoveren.

Tot slot willen we verhuurders sterk ondersteunen om hun huurwoningen energiezuinig en duurzaam te renoveren zodat de huurder minder energiekosten betaalt. 

Betaalbare koopwoningen

(2) Een woning kopen mag geen privilege worden van de happy few. Om een huis kopen makkelijker te maken voor jonge starters, willen wij ten eerste de notariskosten verder doen dalen (al deels gerealiseerd door Vooruit) en de registratierechten op de eerste woning verlagen. De registratierechten voor buitenverblijven gaan dan weer fiks omhoog, zodat meer woningen naar starters gaan.

Bovendien willen wij jonge mensen beschermen tegen de opkoop van woningen. We doen dit door lokale besturen de mogelijkheid te geven om populaire stadsbuurten te beschermen tegen opkoop door investeerders. De opkoopbescherming wil zeggen dat investeerders, in buurten waar de prijzen door het dak gaan, alleen de kans krijgen om woningen te kopen voor verhuur als ze de huurprijs onder de marktprijs laten zakken. Doet de investeerder dat niet, dan blijft hij verplicht aan de zijlijn.

Meer sociale woningen

(3) Er is in Vlaanderen een groot gebrek aan sociale woningen en de bouw stokt al jaren. Sociale woningbouw zorgt voor betaalbare (huur)woningen voor mensen die anders op de private huurmarkt ten prooi vallen aan huisjesmelkers en te veel betalen voor een slechte woning. We realiseren de komende jaren 115.000 extra sociale woningen. Naast zelf bouwen, zorgen we ook voor meer betaalbaar huuraanbod door projectontwikkelaars te verplichten een deel betaalbare huurwoningen te voorzien en door leegstaande woningen op te knappen en te verhuren.