Vrije tijd en flexibiliteit moeten centraal staan in de arbeidsmarkt

Vandaag ziet de wereld er anders uit. In de meeste gezinnen werken man en vrouw. En er zijn veel meer eenpersoonsgezinnen. Een systeem van 8 uur per dag werken gedurende vijf dagen voor iedereen, maakt het bijna onmogelijk om nog andere dingen te doen: zoals tijd vrijmaken voor de kinderen, een zieke ouder verzorgen of jezelf ontplooien in je hobby’s. Bovendien maakt zo’n systeem met zo weinig tijd mensen kwetsbaar voor stress en burnout.

Meer flexibiliteit

Mensen hebben meer flexibiliteit nodig op het vlak van tijd. En dat kan perfect met de nieuwe technologieën. De digitalisering en robotisering dwingen ons na te denken over de arbeidsmarkt van de toekomst. Eén zaak staat daarbij vast: mensen willen meer grip krijgen op hun eigen tijd, meer ruimte om op bepaalde momenten in het leven minder te werken, en op andere momenten méér. Kortom, om hun tijd zelf meer in te delen. Precies daarom heeft Vooruit in de federale regering een wet gemaakt die iedereen het recht geeft om zijn werkuren te presteren op vier in plaats van op vijf dagen. Niet iedereen zal dat willen of zien zitten, maar iedereen krijgt wel de kans.

Problemen met het huidig stelsel

In de laatste 10 jaar werden de periodes waarin werkende mensen tijdskrediet (privésector) of loopbaanonderbreking (publieke sector) kunnen opnemen, ingekort. Gelijktijdig werd de opname ervan steeds meer gekoppeld aan specifieke motieven. Bijvoorbeeld zorgen voor een zieke ouder of gaan bijstuderen. De meest vergaande stap werd gezet door de vorige federale regering (zonder socialisten) gezet door vanaf januari 2015 de mogelijkheid om ‘ongemotiveerd’ tijdkrediet met uitkering totaal onmogelijk te maken. Vandaag is er buiten ‘opleiding’ eigenlijk geen enkele mogelijkheid meer om gewoon voor jezelf tijd op te nemen. 

Naar één algemene time-outrekening

Vandaag bestaan er verschillende specifieke verlofregelingen met telkens heel nauwgezette definities en voorwaarden. Denk maar aan het pleegzorgverlof, het adoptieverlof, het tijdskrediet en de loopbaanonderbreking, de thematische verloven voor bijstand en palliatieve zorgen, het ouderschapsverlof en het moederschapsverlof. 

Door de strikte regels en beperkingen beantwoorden deze stelsels vaak niet aan wat werknemers op een gegeven ogenblik in hun leven nodig hebben. Daarom is het beter om de huidige verlofvormen te bundelen tot één globale time-outrekening. Een time-outrekening waaruit werknemers naar eigen behoefte en goeddunken kunnen putten wanneer ze verlof willen om professionele, familiale of persoonlijke redenen. 

De time-outrekening vervangt dus de vele verlofvormen van vandaag en geeft mensen dus veel meer flexibiliteit en controle over hun eigen tijd.