Strijd tegen armoede: een menswaardig inkomen voor iedereen

Daarom is een sterke welvaartsstaat essentieel: om mensen tijdig te helpen, armoede te voorkomen en iedereen de kans te geven op een beter leven. Strijden tegen armoede, is vandaag nog altijd een strijd die hard nodig is en die Vooruit elke dag voert. En dat op verschillende vlakken.

● Kinderarmoede aanpakken 

Dat kinderen in armoede opgroeien, is voor Vooruit onaanvaardbaar. Om kinderarmoede terug te dringen moeten we investeren, maar ook durven te hervormen. In de kinderopvang en in ons onderwijs om te beginnen.

Om elk kind van bij de start alle kansen te bieden op een goed leven, investeert Vooruit - met Caroline Gennez als Vlaams minister van Welzijn - in meer plaatsen in de kinderopvang, die betaalbaar en kwalitatief zijn. We indexeren opnieuw het kindergeld en voorzien financiering voor gratis gezonde schoolmaaltijden daar waar het nodig is. Op langere termijn blijft Vooruit ook strijden voor een maximumfactuur in het secundair onderwijs, net zoals we al invoerden voor het basisonderwijs.

Zo helpen we alle kinderen vooruit, waar ook hun wieg staat en wat ook hun thuissituatie is. Zo zorgen we er ook voor dat alle kinderen al vroeg Nederlands kunnen leren en dat zij allemaal op hetzelfde moment alle nodige kennis en vaardigheden opdoen. 

We blijven ook pleiten voor extra ondersteuning voor de UiTpas, zodat kinderen in armoede kunnen blijven deelnemen aan sport en cultuur.

● Werken is de beste bescherming tegen armoede 

De beste bescherming tegen armoede is nog altijd een job. Als iedereen die kan werken ook een fatsoenlijke job heeft, verbeteren we de levenssituatie van veel mensen. Want wie voor zijn werk een deftig loon krijgt, hoeft ook zijn kinderen niets te ontzeggen. Werk voor iedereen is dus ook een krachtig wapen tegen kinderarmoede.

Daarom is het een speerpunt van Vooruit om zoveel mogelijk mensen aan het werk te krijgen en werken veel meer te doen lonen: met hogere minimumlonen en door extra netto op de rekening voor wie werkt zorgen we daar ook voor in de federale regering. Meer mensen moeten we veel beter en veel strikter begeleiden en daar maken we werk van, zowel met de Vlaamse als de federale regering. 

De werkzaamheidsgraad in Vlaanderen is heel behoorlijk, maar kan nog omhoog. Behalve mensen die door ziekte, pech of omstandigheden niet kunnen werken, willen we dus iedereen aan het werk krijgen. De beperking van de werkloosheid in de tijd tot 2 jaar is dan ook een prikkel om actief en fijnmaziger aan de slag te gaan - eerst en vooral voor de overheid en de VDAB - en mensen niet aan hun lot over te laten. Want aan dat laatste is nu eens niets socialistisch. 

● Hogere lonen, hogere uitkeringen en hogere pensioenen 

Vooruit is dé partij van de koopkracht. Als de prijzen stijgen, moeten de lonen, de uitkeringen en de pensioenen ook omhoog. Dat vinden wij maar logisch. De automatische indexering zal Vooruit altijd beschermen.

Wie niet kan werken, heeft recht op een menswaardig vervangingsinkomen dat alle kosten van het leven dekt. Juist daarom bestaat de welvaartsstaat: zodat wie niet (meer) kan werken altijd kan rekenen op de solidariteit en ondersteuning van de samenleving. Dat betekent voor ons socialisten dat de uitkeringen – net als de lonen – aangepast moeten worden aan stijgende prijzen. Ook daar moet de index dus altijd spelen.

Dankzij Vooruit werden de voorbije jaren ook de minimumlonen verhoogd, en dat voor het eerst sinds 2008. Dankzij Vooruit in de federale regering zetten we die inspanning nu voort, met een verhoging van de minimumlonen zodat werken altijd meer loont dan niet-werken.

Tot slot verdient wie een leven lang keihard gewerkt heeft een goede oude dag. Daarom heeft Vooruit er de voorbije jaren voor gezorgd dat de minimumpensioenen stegen tot meer dan 1.700 euro netto per maand. Dat minimumpensioen zal Vooruit altijd beschermen, zowel wat de toegang als het bedrag betreft. 

● Betaalbaar wonen en betaalbare basisvoorzieningen

Om menswaardig te leven, is een betaalbare en kwaliteitsvolle woning cruciaal. Daarom investeren we met Vooruit in de Vlaamse regering - en met onze Melissa Depraetere als minister van Wonen - volop in sociale woningen.

Om privaat huren dan weer betaalbaarder te maken, verbieden we huurprijsindexatie bij slecht geïsoleerde woningen. We stimuleren ook renovaties via een collectieve aanpak: energiezuinig wonen moet haalbaar en betaalbaar zijn voor iedereen.  

Koken, de was doen en je huis verwarmen vindt Vooruit dan weer basis. Daarom verlaagde Vooruit de btw op energie al definitief naar 6%. Maar we blijven strijden voor een betaalbare energiefactuur door de consument beter te beschermen (met Rob Beenders in de federale regering hebben we daarvoor de juiste man op de juiste plaats), goedkope hernieuwbare energie betaalbaarder te maken en het ‘alles of niets sociaal tarief’ te vervangen door een progressief sociaal tarief dat alle mensen bereikt die het nodig hebben, ook bewoners van een gebouw met een collectief verwarmingssysteem.

Dat geldt trouwens ook voor de waterfactuur. Vandaag benadeelt die alleenstaanden. Ons voorstel: kosten worden enkel aangerekend op basis van verbruik in plaats van een forfait. Zo houden we de waterfactuur betaalbaar, maar blijven we zuinig verbruik stimuleren. Vooruit strijdt er voor om elke alleenstaande en elk gezin een basispakket gratis water te geven.

● Armoede bestraf je niet, armoede begeleid je 

Het helpt niet om mensen in armoede, die al in overlevingsmodus zitten, het leven nog moeilijker te maken door hun lage inkomen nog verder te verlagen. Integendeel. Zo creëer je nog meer gezondheidsproblemen, schulden en uithuiszettingen. Dat helpt ons als samenleving niet vooruit. 

Door de hoge huurkosten op de private huurmarkt, volstaan de laagste uitkeringen vaak niet om menswaardig te leven. Daarom heeft Vooruit gezorgd voor de uitrol van het zogenoemde REMI-systeem. Dat systeem laat OCMW's toe om op maat van elk gezin het maandelijks inkomen berekenen dat écht nodig is om alle noodzakelijke uitgaven te doen. Als het totale gezinsinkomen onder dat menswaardig inkomen ligt, kunnen we aanvullende financiële steun geven.

Daarnaast zorgen we ervoor dat meer mensen hun sociale voordelen krijgen en iedereen mee kan met de digitalisering. We ondersteunen alleenstaande ouders bij het verkrijgen van de alimentatie voor hun kinderen en voeren de strijd op met de schuldindustrie die winst maakt door mensen in armoede nog dieper in de schulden te duwen.

Tot slot zet Vooruit - zowel in de Vlaamse als in de federale regering - hard in op "Housing First": geef mensen eerst een dak boven hun hoofd, daarna kunnen ze hun andere problemen oplossen, zoals schulden afbetalen, ontwennen of werk zoeken. Dat is het idee. In Finland zijn ze er al jaren jaar mee bezig en het is het enige land in Europa waar het aantal daklozen effectief daalt.

In Finland is ook gebleken dat elke euro, geïnvesteerd in "Housing First" twee en halve euro oplevert aan uitgespaarde ziekenhuiskosten en sociale steun. Concreet krijgen daklozen een zeer laagdrempelige (betaalbare) huurwoning toegewezen. Met een adres kan de thuisloze onder meer solliciteren en een bankrekeningnummer openen. Vanuit die woonstabiliteit kan een intensieve begeleiding richting fysiek en mentaal herstel, sociale re-integratie en zoektocht naar werk. "Housing First" is een verhaal van investeringen en solidariteit, maar ook een verhaal zelf verantwoordelijkheid nemen.