Standpunten

Minder ongelijkheid: Grote vermogens en multinationals dragen eerlijk bij

Elk zijn deel is niets te veel

Bepaalde sectoren zoals banken, verzekeraars, energieleveranciers, telecombedrijven en vrije beroepen hebben een enorme marktmacht. Ze kunnen hun prijzen blijven opdrijven en hun goederen en diensten aanbieden aan verstikkende voorwaarden, die vooral gericht zijn op gigantsiche winstmarges voor zichzelf. De klant is dus niet altijd koning. Integendeel zelfs. 

Het Belgische bankenlandschap wordt bijvoorbeeld gedomineerd door enkele grootbanken. Terwijl hun winsten jaarlijks stijgen, stijgen voor de klanten de kosten van bankdiensten. Bovendien krijgen klanten amper voordelige rentes op hun spaarrekeningen. Alleen grote vermogens krijgen nog voordelige spaarrentes op termijnrekeningen. De manier waarop banken rentes toekennen, is dus ondoorzichtig en onrechtvaardig. Op de koop toe worden fysieke bankdiensten duurder gemaakt en bankautomaten stelselmatig afgebouwd.

Wie werkt en eerlijk zijn belastingen betaalt, moet er vanuit kunnen gaan dat grote vermogens en multinationals dat ook doen. Solidariteit betekent dat iedereen die zijn deel krijgt ook zijn deel doet. De indruk dat wie geld genoeg heeft, steeds de dans ontspringt, tast het draagvlak voor solidariteit aan. Een sterke welvaartsstaat staat dat nooit toe.

Vooruit wil de machtspositie van de grootbanken doorbreken

Door hebzucht en overmoed veroorzaakte de financiële sector 15 jaar geleden een enorme crisis. Die crisis kostte de belastingbetaler bijna 15 miljard euro. Dat is evenveel als we per jaar aan alle scholen en universiteiten in Vlaanderen uitgeven. 

Sindsdien werd de financiële sector gedwongen om hogere kapitaalbuffers aan te houden. Met nieuwe regulering door Europa en de Nationale Bank is het een stuk minder waarschijnlijk geworden dat de belastingbetaler moet bijspringen.

Toch zien we nog steeds een enorme machtspositie in de financiële sector. Driekwart van al  het spaargeld zit bij de vier grootbanken. Er is ook weinig mobiliteit en dus weinig effectieve concurrentie tussen de banken. 

Vooruit pleit op Belgisch en Europees niveau voor regulering en een fiscaal kader dat de marktmacht van de grootbanken en grote verzekeraars aanpakt. En zo ruimte schept voor kleinere, innovatieve spelers die zich richten op investeringen die de reële economie ten goede komen

Vooruit strijdt voor een hogere spaarrente 

Sinds midden 2022 steeg bovendien de rente die de banken krijgen voor het geld dat ze bij de ECB parkeren naar 4%. Toch geven de banken maar een fractie van de rente door aan de spaarder. Dat kan alleen gebeuren in een markt waar te weinig concurrentie heerst.

Banken maken enorme winsten met het geld dat mensen op de spaarboekjes zetten. Ze moeten daarvoor in ruil deftige spaarrentes geven. De minimale spaarrente moet worden verhoogd, desnoods bij wet. Wat ons betreft, zorgen we er ook voor dat banken de keuze voor het voordeligste spaarproduct automatisch als standaard voorzien, tenzij de klant dit weigert. En we verbieden het verplicht koppelen van een voordelige spaarrekening met een zichtrekening bij dezelfde bank.

Vooruit strijdt voor een eerlijke bijdrage van multinationals

Vooruit vindt dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen. Solidariteit is bijdragen naar vermogen en krijgen naar noden. Dat betekent dat grote vermogens en multinationals – de heel brede schouders – ook hun faire bijdrage moeten doen aan de welvaartsstaat waar zij deel van uitmaken. Daarom hebben wij in de federale regering een effectentaks (of miljonairstaks) ingevoerd: een jaarlijkse solidaire heffing op effectenrekeningen van meer dan één miljoen euro. Vooruit wil die taks nu ook verdubbelen en uitbreiden naar financieel vermogen dat niet op een effectenrekening staat.

Ook grote multinationals moeten bijdragen tot de welvaartsstaat. Het kan niet dat multinationals minder belastingen betalen dan onze lokale KMO’s en hen zo wegconcurreren. Daarom heeft Vooruit in de federale regering mee de internationale minimumbelasting op multinationals ingevoerd. Daardoor betalen deze nu minstens 15% belasting op hun wereldwijde winsten. In de toekomst wil Vooruit dat internationale tarief optrekken naar 25%. Zo betalen multinationals dezelfde tarieven als lokale buurtwinkels.

Een laatste voorbeeld van hoe Vooruit de sterkste schouders de zwaarste lasten wil laten dragen, is ons voorstel voor een overwinstbelasting. Sommige grote bedrijven maken buitensporige winsten die op geen enkele manier in verhouding staan tot de kwaliteit van de geleverde goederen of diensten. Die overwinsten houden verband met een gebrek aan concurrentie op de markt of misbruik van een economische machtspositie Wanneer dit soort excessieve winstmarges, die ten koste gaan van mensen, bestaan wil Vooruit daarop een bijkomende overwinstbelasting heffen.

Ons koopkrachtplan versterkt de koopkracht van onze gezinnen

Door het machtsmisbruik van grote spelers betalen onze gezinnen jaarlijks 3,4 miljard te veel voor basisdienstverlening. Door meer concurrentie te organiseren en consumentenrechten echt afdwingbaar te maken, kunnen we de koopkracht van onze gezinnen versterken met 1.200 euro per jaar. Zonder dat het onze begroting iets kost.

Met ons koopkrachtplan

- Garanderen we een minimumrente voor spaarders

- Beperken we erelonen

- Verplichten we banken, verzekeraars, telecom- en energiebedrijven het voordeligste contract aan te bieden

- Verbieden of plafonneren we overdreven hoge dossier- en beheerkosten

- Organiseren we meer concurrentie door extra spelers toe te laten en overstappen kosteloos en eenvoudig te maken

Strijd mee