Naar een economie die mensen centraal zet

Een goed draaiende economie – met veel goede jobs en stijgende welvaart – is ook de basis van de welvaartsstaat. Enkel in een bloeiende economie is het mogelijk om te investeren in de dingen die we samen belangrijk vinden. In goede zorg, het beste onderwijs en veilige buurten. De economie is dus niet alleen een zaak van winstbejag of multinationals. Maar van werknemers, werkgevers, ondernemers en een sterke overheid. 

De valkuilen van onze economie

Ondanks alle welvaart die we de laatste decennia samen hebben geproduceerd, staat onze economie voor drie grote uitdagingen:

1. We creëren te weinig nieuwe welvaart. De productiviteit stijgt nauwelijks omdat innovatie achterblijft en de overheid onvoldoende investeert. Zo neemt ook de druk op de welvaartsstaat toe.

2. De welvaart is te ongelijk verdeeld: de vermogenskloof tussen rijk en arm is enorm.

3. Onze economie is niet duurzaam. De uitstoot van onze fabrieken, onze huizen en ons verkeer leidt ons naar een onleefbaar klimaat.

Een productieve economie

Om onze economie te versterken moet deze in de eerste plaats productiever worden. Dat betekent niet zozeer dat we met z’n allen harder moeten gaan werken. Dat betekent wel dat we nieuwe dingen moeten bedenken waardoor we meer kunnen doen met minder. Daar zijn twee dingen voor nodig: (1) een serieuze stijging van de overheidsinvesteringen en (2) meer concurrentie. 

1. Begin jaren ‘80 investeerde de overheid meer dan 5% van het BBP in onze collectieve welvaart. Begin jaren ‘90 is dat gezakt tot 2%. En dat is zo gebleven tot deze federale regering (met socialisten) daar anders over besliste. Wij drijven de investeringen weer op, met massieve investeringen in duurzaam vervoer en groene energie. Met als gevolg dat onze economie robuuster en duurzamer wordt.

2. Daarnaast moet er meer concurrentie komen. Onze facturen zijn te hoog, omdat machtige spelers hun prijzen ongestraft verder kunnen verhogen. Sterker nog: er zijn bedrijven die dat doen terwijl ze worden afgeschermd door de overheid. Zo legt de wet de woekerprijzen van notarissen wettelijk vast. Zulke vastgeroeste niet-concurrentiële markten wil Vooruit openbreken. Daarom dienden we bijvoorbeeld voorstellen in om het monopolie van notarissen te doorbreken en de prijzen op menselijke hoogte te krijgen.

Een betere verdeling van de welvaart

Sommigen zeggen: laat de taart gewoon groeien, dan komt het vanzelf wel goed voor iedereen. Maar deze taart wordt niet vanzelf eerlijk verdeeld. Dat zien we bijvoorbeeld aan het feit dat werkgeversorganisaties zich met hand en tand verzetten tegen de indexering van de lonen, terwijl nochtans de bedrijfswinsten kolossaal zijn. Daarom hebben wij in de federale regering gezorgd voor een onverkorte toepassing van de index – en dus voor hogere lonen voor mensen.

In diezelfde federale regering strijdt Vooruit voor eerlijkere belastingen. Vooruit wil elke verdiende euro gelijk belasten, of die nu uit arbeid of vermogen komt. Een euro is een euro.

Een duurzame economie

Heel wat mensen beweren dat de enige manier om de economie te verduurzamen, ‘ontgroeien’ is. Door een einde te maken aan de economische groei zouden we onze planeet redden.

Ze hebben echter een verkeerd idee van wat groei is: we moeten minder vervuilen en minder grondstoffen verbruiken, niét minder welvarend worden. Wij geloven in breed gedeelde vooruitgang, niét in een terugkeer naar een economie zonder groei. Daar hebben we een sterke overheid voor nodig, die investeert, de economie bijstuurt en mensen ondersteunt. Bijvoorbeeld door de renovatie en isolatie van huizen te ondersteunen en die te betalen met de uitgespaarde energie. Zo creëer je een groeiende en duurzame economie die goed is voor iedereen.