Ans Persoons: “Eén minister van cultuur en nightlife voor Brussel, iemand die overlegt met de sector, een breedgedragen visie heeft én echt slagkracht heeft, dat zou wat zijn hé?

We ontmoeten een ontspannen maar ambitieuze staatssecretaris, die tijdens het gesprek almaar meer op dreef komt. Ans Persoons noemt cultuur en nightlife “typisch DNA van Brussel”. 

Ans Persoons: “Houd me tegen als ik te lang doorga, maar dat komt omdat ik dit thema zo belangrijk vind. Brussel zou Brussel niet zijn zonder zijn kunstenaars en het nachtleven. Nightlife maakt integraal deel uit van het dagelijks leven hier. Elke avond staat hier wat te gebeuren. Je gaat naar een concert of een film, en nadien op café of naar een club. Er is voor elk wat wils. Dat maakt deze grootstad spannend. Het erkennen van het nachtleven als Brussels cultureel immaterieel erfgoed was een eerste symbolische stap in het waarderen van onze clubcultuur. Zo kunnen we hen ook beschermen wanneer er problemen opduiken. Hetzelfde doen we voor onze cafécultuur.”

 

Brussel is inderdaad een bruisende hoofdstad die 24/7 leeft. Dat levert ontspanning maar ook spanningen op. Hoe ga je daar als beleidsmaker mee om?

Ans Persoons: ”Om te beginnen door niet te panikeren, zoals sommige politieke collega’s wel eens doen. Bij de minste klacht van een buurtbewoner schieten ze in een kramp. Ik vind dat we ons culturele leven en nachtleven niet mogen over-reguleren of uitvlakken. Als je in Brussel komt wonen, weet je dat het hier geen dorp is, hé. Dit is de hoofdstad van ons land, en die mag ‘buzzen’. Dat neemt niet weg dat we aandacht moeten hebben voor bijvoorbeeld geluidsoverlast die het nachtleven af en toe veroorzaakt. We kunnen zorgen voor een kader zodat mensen kunnen genieten maar het leefbaar blijft voor de bewoners.”

 

Maak dat eens concreet?

Ans Persoons: “We voerden begin 2024 het agent of change-principe in, waar de sector al lang om vroeg. Dit betekent concreet dat wanneer nieuwe woningen worden gecreëerd rond een nachtclub, men verplicht wordt zich aan te passen en voldoende isolatie voorziet. De verantwoordelijkheid om een goede nachtrust te voorzien, komt dus bij de nieuwe ontwikkeling te liggen, daar waar dit vandaag niet het geval is. Dat is een gamechanger. Voor bestaande woningen rond nachtclubs, wanneer blijkt dat de leefbaarheid niet meer verzekerd kan worden, bieden we de mogelijkheid - als allerlaatste redmiddel - om deze woningen te onteigenen.”

 

Je kiest dus resoluut voor nightlife. Een grootstad heeft inderdaad nood aan dat bruisende, hoe houd je anders je jongeren in de stad? 

Ans Persoons: “Het lijkt logisch, maar geloof me, dat is het niet voor iedereen. Alles rond ruimte in Brussel is een politieke strijd. Waar wordt er - betaalbaar - gewoond? Wat wordt of blijft groene ruimte? Waar komen ateliers voor kunstenaars? Waar organiseren we het nachtleven? Vierkante meters zijn namelijk beperkt, dus er zit spanning op zulke discussies. Maar wij met Vooruit moeten in de bres springen voor het algemeen belang. Jongeren hebben bijvoorbeeld recht op vrijheid en collectieve ervaringen. We moeten echt opletten dat we niet het signaal sturen dat het belang van enkele klagers voorgaat op dat van het collectieve leven.” 

 

Dus als ik het goed begrijp, wil je erover waken dat het collectieve belang voorgaat op een particulier belang?

Ans Persoons: “Klopt! Ik probeer dat altijd te doen. Ik weet bijvoorbeeld dat één van de belangrijkste klagers tegen een bekend Brussels cultuurhuis zelf een trouwe bezoeker was van hun feestjes. Maar zodra die thuis was, belde die de politie om te klagen over het lawaai.”

 

Excuseer? 

Ans Persoons: “Het is maar één voorbeeld. Maar wat ik wil zeggen: we moeten voorzichtig zijn met zulk individualisme. Want het is een fenomeen van deze tijd aan het worden. Als de Brusselaars geen aanbod meer zouden hebben waar ze kunnen samenkomen, laten we hen los. Dan gaan mensen vereenzamen en gefrustreerd raken. Dat gaan we dus niet doen. Een stad die durft te feesten zal meer sociale controle hebben en beter in zijn vel zitten. Dàt is het belang van die sector. Daarom zullen wij in Brussel het spontane en georganiseerde feesten hier stimuleren. In onze cafés, jeugdhuizen of nachtclubs.”

 

Het is toch bijzonder dat Vooruit daar nu voor moet strijden.

Ans Persoons: “We kunnen niet genoeg benadrukken hoe belangrijk die verbindende ervaringen zijn voor een stadsgemeenschap. Daarom is het hoofdstuk cultuur en nightlife ook zo groot in ons programma. Soms helpt de blik van buitenstaanders om dat besef te doen doordringen. We hadden onlangs een delegatie van Genève op bezoek. Dat is een rijke stad, maar ze missen daar wat spannend sociaal leven, ze missen schwung. Die gingen bijvoorbeeld naar Kanal en keken daar hun ogen uit. Ze waren jaloers op ons rijke, diverse, spannende culturele leven. Op dat moment weet je: dit maakt Brussel uniek.”

 

Beleid rond nachtleven is bij uitstek een oefening in evenwichten zoeken, kan ik me inbeelden. En de vraag is ook: is ons nachtleven veilig genoeg?

Ans Persoons: “Het levendige van Brussel is een troef, maar we moeten de problemen die het veroorzaakt vooral niet negeren. Samen met de professionals op het terrein willen we de komende jaren de uitdagingen vol aangaan. Wie uitgaat, moet dat kunnen doen zonder in aanraking te komen met geweld, intimidatie, grensoverschrijdend gedrag of genderstereotypering. We willen de komende jaren dus nog meer inzetten op sensibiliserings- en informatiecampagnes, vormingen en actieplannen, meldpunten en safe(r) spaces met het oog op risicobeperking en het creëren van een blijvend en duurzaam bewustzijn. Ook drugs zijn een thema hier, zoals je weet. We gaan samen met de minister van Volksgezondheid - en hopelijk is dat nog eens Frank Vandenbroucke - moeten blijven zoeken naar het juiste beleid, en bijvoorbeeld jonge generaties grondig inlichten over de gevaren van drugs.” 

Vooruit wil Brussel institutioneel hervormen, ook in functie van een beter cultuurbeleid?

Ans Persoons: “Ja, en we zijn ambitieus. Brussel is een vibrerende stad, maar ook een kluwen, zoals iedereen weet. Niet enkel de verhouding tussen gemeenten en gewest maakt Brussel vandaag nodeloos complex, ook de uitrol van de gemeenschapsbevoegdheden zoals die historisch heeft vorm gekregen, zorgt voor een bestuurlijk kluwen. Brusselaars lopen daar in verloren en vaak is de garantie op Nederlandstalige dienstverlening ver te zoeken is. In Brussel zijn er bijna 50 politiek verantwoordelijken voor cultuur! We moeten dat dus hervormen.”  

 

Hoe begin je daar aan?

Ans Persoons: “Naar analogie met het fuseren van de 19 gemeenten en OCMW’s binnen het stadsgewest Brussel-Hoofdstad willen wij ook de GGC, de VGC en de COCOF inkantelen in diezelfde Hoofdstedelijke structuur. Dat kàn en dat zou één grootstedelijk cultuurbeleid mogelijk maken. Een sterk vereenvoudigde institutionele architectuur dus, mét een wettelijk verankerd Nederlandstalig aanbod op vlak van onderwijs, welzijn, cultuur, jeugd en sport. Dat is wat we nodig hebben.”

 

Is de Brusselaar daar vragende partij voor?

Ans Persoons: “Maar ja. Een minister van cultuur en nightlife voor Brussel, iemand die echt slagkracht heeft, dat zou wat zijn hé? Natuurlijk wil men dat. We horen vaak van Brusselaars dat ze verloren lopen in de structuren hier. Iedereen snakt naar een overkoepelende visie, en naar een efficiënte en laagdrempelige overheid, ten dienste van àlle Brusselaars. Vooruit wil stevige garanties op Nederlandstalige dienstverlening voor elke Brusselaar die daarvoor kiest. ”

Ga naar Ans Persoons