Vooruit wil wonen opnieuw betaalbaar maken

Iedereen heeft recht op een betaalbare woning

Een goed en gelukkig leven begint bij een goede woning, een warme thuis. Een huis is voor Vooruit veel meer dan vier muren. Het is je eigen nest, een plek waar je thuis kan zijn. Of je nu huurt of koopt, iedereen heeft recht op zo’n goede en betaalbare woning.

De realiteit is helaas anders. We zien dat mensen moeten besparen op noodzakelijk uitgaven zoals voeding, kledij of verwarming om de maandelijkse huur te kunnen betalen. Hun woning is slecht geïsoleerd en dat zorgt voor stress en ongemak. Dit terwijl een groeiende groep eigenaars erin slaagt om, naast de eigen woning, nog ander vastgoed op te kopen. Er ontstaat een woningmarkt op twee snelheden. 

De woningmarkt is losgeslagen

Op onze woningmarkt krijgen investeerders vandaag vrij spel om overal woningen weg te plukken ten koste van jonge starters. Huisjesmelkers kunnen kandidaten genadeloos tegen elkaar uitspelen en ongestraft woekerhuurprijzen vragen voor slechte woningen.

Ondertussen wordt de  bouw van sociale woningen tegengewerkt waardoor veel huurders verplicht zijn om woningen te huren die ze eigenlijk niet kunnen betalen. De wachtlijst groeit alleen maar aan.

Voor Vooruit is een woning een thuis, geen handelsproduct. Een deftige huurwoning is een recht, geen gunst. Onze woningmarkt is geen speeltuin.

Het is onze overtuiging dat de overheid moet ingrijpen wanneer de markt tekortschiet. 

Vlaanderen is de controle kwijt

De Vlaamse regering heeft de voorbije jaren niet naar de woningmarkt omgekeken. Ze lijkt niet te geloven dat een sterk woonbeleid een kerntaak is van een sterke welvaartsstaat. De markt is volledig vrijgelaten, waardoor de koop- en huurprijzen aan een recordtempo gestegen zijn en steeds meer woningen in handen kwamen van een steeds kleinere groep.

De wachtlijst voor een sociale woning is gigantisch gegroeid. Dat is het resultaat van een rechtse Vlaamse regering die ervan uitgaat dat de markt zichzelf wel reguleert. Het resultaat is pure achteruitgang en chaos.

Vooruit wil de woningmarkt weer in handen nemen

Voor Vooruit is het een kerntaak van een sterke welvaartsstaat om in te grijpen in zo’n scheefgegroeide woningmarkt en haar weer recht te trekken. Daarom willen we iedereen weer een eerlijke kans geven op de woningmarkt. Dat doen we door: (1) een woning huren betaalbaar te maken, (2) een woning kopen betaalbaar te maken en (3) meer sociale woningen te voorzien.

Betaalbare huurwoningen

Wij willen de huurwaarborg, die verhuurders mogen vragen, verlagen van 3 naar 2 maanden, want 3 maanden huur is gewoon een te hoge drempel. 

We willen bovendien dat verhuurders geen buitensporige prijzen meer kunnen vragen. Daarom stellen we een huurprijsrem voor, zoals in Duitsland ('Mietpreisbremse'). Dit houdt in dat  verhuurders niet meer dan 10% boven de richthuurprijs mogen gaan. Vraagt de verhuurder toch een hogere prijs, dan moet de verhuurder die prijs verantwoorden voor een huurcommissie. Door een correcte prijs te eisen, bestraffen we de huisjesmelkers en remmen we de stijging van de huurprijzen af. 

Verder verbieden we de huurindexering van slecht geïsoleerde woningen (EPC E en F) en woningen zonder EPC. Zo moedigen we verhuurders van slecht geïsoleerde panden aan om te renoveren en zorgen we in tussentijd voor een lagere prijs voor de huurder. We zorgen voor voldoende ondersteuning zodat verhuurders hun huurwoningen energiezuinig en duurzaam kunnen renoveren en de huurder minder energiekosten betaalt.

Tot slot verplichten we private ontwikkelaars om een minimum aandeel van 25% betaalbare huurwoningen te voorzien in nieuwe projecten van een zeker omvang. Zodat het aanbod aan betaalbare huurwoningen stijgt.

Betaalbare koopwoningen

Een woning kopen mag geen privilege worden van de happy few. Om een huis kopen makkelijker te maken voor jonge starters, willen wij ten eerste de notariskosten verder doen dalen (al deels gerealiseerd door Vooruit). Daarnaast willen we ook de registratierechten op de eerste woning verlagen. We schaffen de registratierechten af tot 250.000 euro bij aankoop van je enige, eigen huis of appartement. De registratierechten voor buitenverblijven verhogen we naar 21%, zodat meer woningen naar starters gaan en minder naar tweedeverblijvers.

Bovendien willen wij jonge mensen beschermen tegen de opkoop van woningen. We doen dit door lokale besturen de mogelijkheid te geven om populaire stadsbuurten te beschermen tegen opkoop door investeerders. De opkoopbescherming wil zeggen dat kandidaat-kopers , in buurten waar de prijzen door het dak gaan, alleen de kans krijgen om woningen te kopen als ze er zelf in gaan wonen of als ze de woning verhuren onder de marktprijs. Wil een investeerder niet betaalbaar verhuren, dan blijft hij verplicht aan de zijlijn. Elke extra woning in deze buurten zal ofwel een starterswoning ofwel een betaalbare huurwoning zijn.

Meer sociale woningen

Er is in Vlaanderen een groot gebrek aan sociale woningen en de bouw stokt al jaren. Sociale woningbouw zorgt voor betaalbare huurwoningen voor mensen die anders op de private huurmarkt ten prooi vallen aan huisjesmelkers en te veel betalen voor een slechte woning. Deze rechtse Vlaamse regering met N-VA heeft de sociale woningbouw verwaarloosd. Daarom zal er de komende jaren een serieuze inhaalbeweging moeten komen. We realiseren de komende jaren 115.000 extra sociale woningen.  Bovendien voorzien we een Vlaamse huurpremie voor iedereen die al 2 jaar op een wachtlijst staat en dus noodgedwongen naar de privé-huurmarkt moet. In plaats van pas na 4 jaar zoals vandaag. 

Collectief renoveren: dat is goed voor het klimaat en je portemonnee

Naast voldoende woningen, moeten onze huizen natuurlijk ook voldoen aan de opgelegde EPC-waarden. Om de energiefactuur te verlagen, is het belangrijk dat onze huizen energiezuinig en goed geïsoleerd zijn.

Vandaag is 95% van de Vlaamse woningen onvoldoende geïsoleerd. Zij zijn onnodig energieverslindend en milieuvervuilend. En zij jagen mensen op kosten. Helaas is een woning renoveren niet vanzelfsprekend. Het vergt veel organisatie, tijd en geld. Daarom heeft Vooruit een collectief renovatieplan gemaakt voor heel Vlaanderen. Een plan met een simpele, solidaire en betaalbare aanpak.

We willen dat de overheid zélf die renovaties in heel Vlaanderen aanpakt en voorschiet. Wij komen dus bij u langs om renovaties zoals isolatie van daken, ramen, en installatie van zonnepanelen, uit te voeren. De terugbetaling van de renovatie gebeurt geleidelijk via uw energiemeter. U betaalt de renovatie dus terug met het uitgespaarde energievoordeel. Goed uw portemonnee en het klimaat. 

Bovendien creëren we veel zo extra werkgelegenheid  wat dan weer bijdraagt tot de groei van onze economie en welvaartsstaat. Ons renovatieplan is een win-win.