Standpunten

Alleen met een sterke justitie kunnen wij allemaal vooruit

Het gerecht zorgt ervoor dat schuldigen gestraft worden, onschuldigen vrijuit gaan en iedereen krijgt wat hem of haar toekomt. Vrijheid en gelijkheid voor iedereen kunnen niet bestaan zonder sterk justitieapparaat. Geen sterke welvaartsstaat zonder sterke justitie.

Daarvoor is een onafhankelijke, betaalbare en efficiënte justitie cruciaal. Of het nu gaat om burenruzies, huurgeschillen, diefstallen, fraude, milieuvervuiling door bedrijven of onwettig politieoptreden: in al die gevallen moet de rechterlijke macht er zijn om rechten te beschermen.

Als in de rechtszaal niet iedereen gelijk is (klassenjustitie), als de tarieven onbetaalbaar zijn en de rechtspraak tergend traag, bestaan de rechten die de wet en grondwet ons toekennen alleen op papier.

De uitdagingen zijn groot, soms slepen rechtszaken jarenlang aan om diverse redenen: daarom zal Vooruit er altijd voor strijden om te investeren in een sterke, onafhankelijke maar ook betaalbare justitie. 

1. Gelijke justitie

Iedereen gelijk voor de wet. Justitie mag in geen geval in het voordeel werken van wie vermogend is. Rijke mensen bijvoorbeeld mogen niet de mogelijkheid hebben om hun straf af te kopen voor ernstige fiscale fraude. Dat is niet alleen onrechtvaardig, het ondergraaft ook het vertrouwen in justitie.

Alle resten van klassenjustitie moeten uit ons rechtssysteem. Daarom strijdt Vooruit ervoor om de afkoopwet - waardoor je letterlijk je vervolging kan afkopen, meestal in fiscale dossiers - af te schaffen. Iedereen gelijk voor de wet, punt aan de lijn.

Hetzelfde geldt voor belastingfraude en andere soorten van witteboordencriminaliteit: dat soort ‘chique’ misdrijven moet bestraft worden zoals elk ander misdrijf. Als rijke mensen met heel veel wegkomen, terwijl gewone mensen altijd het volle gelag betalen, smelt het vertrouwen in justitie als sneeuw voor de zon.

2. Betaalbare justitie

Als een proces te duur is, kunnen gewone mensen niet opkomen voor hun rechten. Dan lopen ze in een grote boog om rechters en advocaten heen, alleen al omdat ze de factuur op het einde van de rit al vrezen. Dat kan niet.

Voor Vooruit is dat onaanvaardbaar, net zoals wanneer mensen zorg uitstellen omdat ze de hoge kosten vrezen. Net als de dokter, moet ook de rechter toegankelijk en betaalbaar zijn voor iedereen. 

Vooruit strijdt er elke dag voor om die betaalbaarheid te verbeteren. Precies daarom hebben wij onze schouders gezet onder een voorstel dat de juridische bijstand uitbreidt. Daardoor hebben nu veel meer mensen recht op een pro-deo advocaat. Vandaag kunnen dus veel meer mensen naar de rechtbank trekken om hun zaak te verdedigen.

3. Efficiënte justitie

Vandaag leidt de logheid van ons rechtssysteem tot een enorme gerechtelijke achterstand in burgerlijke zaken, strafzaken en bestuurszaken. Mensen moeten veel te lang wachten op een uitspraak.

Niets is frustrerender dan eeuwig op een uitspraak te moeten wachten: dat creëert onzekerheid, stress en steeds oplopende kosten. 

Vooruit wil de gerechtelijke achterstand wegwerken zodat mensen hun rechten ook vlot kunnen afdwingen. Daarvoor moeten er voldoende rechters zijn, efficiëntere procedures en een doorgedreven digitalisering.

Daarom zal Vooruit altijd een partner zijn om volop te investeren in justitie: in voldoende en onafhankelijke rechters, in voldoende goeie en moderne gerechtsgebouwen, in gevangenissen en in informatica.

Strijd mee