Een sterke en sociale Europese Unie

1. Een Europese Unie met meer slagkracht

We staan voor grote uitdagingen: klimaatverandering, oorlogen , geopolitieke spanningen,... Alleen een sterke EU kan hier een antwoord op bieden. 

Voor een nieuwe uitbreidingsronde met landen als Oekraïne of Moldavië kan plaatsvinden, moet voor Vooruit eerst werk gemaakt worden van interne hervormingen om de slagkracht van de Europese Unie te vergroten. Daarvoor moet het vetorecht op domeinen zoals buitenlands beleid en fiscaliteit verdwijnen, zodat we als EU vaker met één stem spreken en figuren zoals Orban de Unie niet kunnen gijzelen. 

De EU moet ook de instrumenten krijgen om lidstaten die de rechtsstaat ondermijnen te straffen. Vooruit is voorstander van transnationale kieslijsten, een rechtstreeks verkozen Commissievoorzitter en volwaardige gedeelde bevoegdheid voor Raad én parlement om de democratie te versterken. We willen ook een sterkere rol voor het Europees parlement en een kleinere maar meer efficiënte Europese Commissie.

2. Naar een volwaardig Sociaal Europa

Vooruit staat voor een Sociaal Europa, een Europa dat haar burgers beschermt. We hebben al heel wat stappen gezet. Denk maar aan work-life balance, minimumlonen, toegang tot sociale bescherming. Maar het werk is niet af.

Voor Vooruit is het een prioriteit om te zorgen dat alle werkenden in de EU, onder welke statuut dan ook, toegang hebben tot een sterke sociale bescherming. Voor Vooruit moeten ook de minimuminkomens in elke Europese lidstaat volstaan om alle minimaal noodzakelijke uitgaven te doen om menswaardig te kunnen leven.

Vooruit wil ook soepelere Europese begrotingsregels. Zo moet er altijd ruimte zijn voor investeringen in zorg, onderwijs en gezondheid.

3. Een ambitieus Europees klimaatbeleid

De klimaatverandering bedreigt onze welvaart, onze veiligheid en onze toekomst in Europa. Er is absoluut geen ruimte voor een pauzeknop. Integendeel. 

We steunen voluit het akkoord van Parijs om al het mogelijke te doen om de temperatuurstijging te beperken tot maximaal 1,5° C. Dat engagement hebben we op Europees niveau verankerd in de Green Deal, met de klimaatwet, de doelstelling van klimaatneutraliteit tegen 2050 en duidelijke afspraken en doelstellingen per sector die nu in praktijk moeten worden gebracht.

De nieuwe begrotingsregels moeten de lidstaten toestaan volop te investeren in de klimaattransitie. Voor Vooruit worden het draagvlak, de haalbaarheid en de finale resultaten van het klimaatbeleid bepaald door het sociaal en fiscaal beleid dat iedereen moet in staat stellen om zich structureel aan te passen aan de klimaatverandering.

Het samenspel tussen klimaatbeleid en een sterk sociaal beleid is van doorslaggevend belang.

4. Eerlijke handel en Europees industrieel beleid

Vooruit wil dat het handelsbeleid steeds gekoppeld worden aan de naleving van mensenrechten, sociale verdragen en milieuverdragen. We moeten onze handelsmacht gebruiken om de Green Deal en onze waarden en normen ook extern uit te dragen.

We steunen volop de zorgplichtwetgeving en de ban op producten die dwangarbeid bevatten of het gevolg zijn van ontbossing. Tegelijk hebben we meer grip nodig op strategische sectoren. Dit willen we doen door duurzame partnerschappen uit te bouwen met stabiele, strategische partners, door te diversifiëren en door opnieuw zelf productieketens in handen te nemen.

Een Europees industrieel beleid dat investeert in de duurzame en sociale transitie levert jobs en welvaart op.

5. Internationale samenwerking en buitenlands beleid

Toegang tot de Europese markt is voor veel landen en sectoren van levensbelang. Die macht moeten we gebruiken om onze doelen inzake buitenlands beleid te bereiken.

Tegelijk moeten we ons ook bewust zijn van onze zwaktes. Voor Vooruit is een sterke Europese militaire pijler binnen de NAVO daarom essentieel. Onzekerheid rond de NAVO maakt dat militaire samenwerking binnen Europa noodzakelijk is. Daarbij streven we naar coördinatie en sterke integratie van de militaire capaciteiten van de 27 EU-lidstaten.

Elke lidstaat moet voor Vooruit inzetten op zijn specifieke sterktes op vlak van defensie, waarbij middelen zo efficiënt mogelijk worden besteed en afgestemd.

We moeten als EU ook vaker met één stem spreken inzake buitenlands beleid, bijvoorbeeld als het gaat over het conflict in Gaza. Voor Vooruit moet de Europese Unie een voortrekker zijn om een duurzaam vredesproces op te starten, net als voor een erkenning van de Palestijnse Staat.

6. Meer grip op migratie

Migratie is van alle tijden en een grensoverschrijdend fenomeen. De essentie van Europa zelf komt onder druk te staan als we geen doortastend Europees migratiebeleid voeren: steeds meer lidstaten voeren opnieuw grenscontroles in en de solidariteit staat op wankele benen doordat niet iedereen zijn schouders zet onder het migratiemanagement.

We willen dat Europa een veel sterkere rol opneemt om dit waar te maken, om een migratiebeleid te voeren dat werkt voor zowel de Europeanen als voor de mensen die toekomen. Solidariteit moet altijd de leidraad zijn, tussen de lidstaten onderling én met de mensen op de vlucht die bescherming nodig hebben.

Dat kan alleen als we goede grensbewaking organiseren en we snel mensen duidelijkheid geven: wie mag blijven moet solidair gespreid worden, wie moet terugkeren, kunnen we niet laten verdwijnen in de illegaliteit op het Europese grondgebied. Het is essentieel dat Europa weer grip krijgt op migratie.