LOKAAL: OOSTENDE: Voorstel hemelwaterplan en ontharding voor waterinfiltratie

Droogte en waterschaarste vormen een steeds grotere bedreiging voor onze natuur, het landschap, de economie en de samenleving in zijn geheel. Van 164 landen staat België op de 23ste plaats in de categorie hoge waterschaarste. Vlaanderen is één van de droogste regio’s van Europa. Het probleem ligt niet zozeer bij het ontbreken van regen, maar wel bij de bevolkingsdichtheid, het type ondergrond en vooral de verharding van onze ondergrond door het overvloedig betonneren en asfalteren van gronden. Dit alles maakt dat de gemiddelde Vlaming minder water tot zijn beschikking heeft dan de gemiddelde Spanjaard of Portugees. 

In Vlaanderen vloeit namelijk 60% van het water rechtstreeks richting de zee. Als we dit kunnen terugdringen tot 40% of 50% kunnen we de problemen rond waterschaarste danig terugdringen. Dit vergt echter inspanningen op verschillende gebieden. Zo zal ook de landbouw, industrie en drinkwatersector zich moeten aanpassen.

Nog nooit kwam de droogte zo vroeg als in het voorjaar van 2020. Nog nooit viel er zo weinig neerslag als in de eerste maanden van dit jaar. In de maanden maart, april en mei van 2020 bleef de grond kurkdroog. We zijn ongetwijfeld weer op weg naar een hete en vooral droge zomer, en dat al voor het vierde jaar op rij. 

Captatieverboden worden steeds vroeger afgekondigd. Ook onze provincie West-Vlaanderen kampt met een historisch laag waterpeil. Code oranje van de Droogtecommissie (situatie 29 mei 2020) wordt steeds vroeger afgekondigd. Bij deze alarmfase adviseert de droogtecommissie alle gouverneurs om een waterverspillingsverbod in te stellen en een captatieverbod op alle onbevaarbare waterlopen uit te vaardigen. Code rood is nog nooit afgekondigd, maar als de droogte blijft aanhouden, is het niet uitgesloten dat deze van kracht gaat. Op dat moment zullen er keuzes gemaakt moeten worden tussen water voor huishoudens of water voor bedrijven.

'Waarom zou Oostende wachten op het uitrollen van eventuele maatregelen door de hogere overheid? Lokaal kan nu al het verschil gemaakt worden met enkele eigen ingrepen. Zo bewaken we als stad mee dat er water uit de kraan blijft stromen en dat we niet te kampen krijgen met (regen)waterschaarste of een vernietigende droogte. Op verschillende domeinen kan Oostende (bijkomende) stappen ondernemen. Het beleid moet enerzijds proberen om nog meer water vast te houden tijdens natte periodes en moet anderzijds waterbesparende maatregelen invoeren, in het bijzonder in droge periodes.', stelt gemeenteraadslid Tom Germonpré 

De fractie sp.a-stadsmakers stelt daarom voor om eventuele toekomstige waterschaarste en droogte nog verder in te perken met volgende maatregelen: 

• HEMELWATERPLAN

Te vaak loopt nog te veel hemelwater rechtstreeks de riolering in. Bij hevige regenval kan het gebeuren dat de riolering deze watertoestroom niet kan slikken en bijgevolg overstroomt, waardoor nog meer water verloren gaat. We moeten mikken zowel op het verbeteren van het opvangen en hergebruiken van hemelwater, als op het installeren van nieuwe manieren om hemelwater op te vangen voor hergebruik hetzij door de openbare diensten, hetzij door lokale organisaties en burgers. Denk daarbij ruim, aan hemelwater afkomstig van wegen, woningen, (stads)gebouwen, stadsinfrastructuur, … 

Het hemelwaterplan bevat o.a.: 

1. een inventaris van de bestaande stadsinitiatieven om hemelwater op te vangen en te hergebruiken (regenputten, spaarbekkens, bestaande captatie via openbare gebouwen en stadsinfrastructuur, bufferingzones,….)
2. een overzicht van bijkomende locaties en manieren om het hemelwater (nog optimaler) op te vangen of te laten infiltreren in de grond o.a bij stadsinfrastructuur en - gebouwen, maar ook bij uitbreiding bij o.a. lokale initiatieven, schoolinfrastructuur en bij de bevolking. Denk o.a. aan collectieve regenputten, spaarbekkens, captatie hemelwater op openbare gebouwen, buffering, andere drainagemethoden, ...
3. een stappenplan voor de verdere uitrol van dit hemelwaterplan. Zijnde het installeren en operationeel maken van mogelijke toekomstige maatregelen om hemelwater op te vangen en te hergebruiken in het bijzonder bij de eigen stadsgebouwen en - infrastructuur, als ook het faciliteren en ondersteunen van lokale organisaties, initiatieven en burgers in hun inspanningen om de waterschaarste mee in te perken. 

• RESOLUUT KIEZEN VOOR ONTHARDING

Ontharding zorgt er voor dat hemelwater makkelijker kan infiltreren in de grond. Daarom stelt de fractie sp.a - stadsmakers voor om resoluut voor ontharding te kiezen. Mogelijkheden zijn: bij de aanleg van straten telkens boom- of plantvakken te voorzien, bij wandelpaden resoluut kiezen voor ontharding en waar mogelijk pleinen en straten te ontharden zodat het water kan infiltreren in de grond. 

• INTERNE en EXTERNE SENSIBILISERING MET TIPS & TRICKS

Dit alles wordt bovendien overkoepeld door een constante sensibilisering intern, in de eigen diensten en naar de burger toe met tips & tricks rond de lokale aanpak van waterschaarste en droogte én wat de inwoner zelf nog extra kan doen hiervoor. 

Gemeenteraadslid Tom Germonpré legt deze concrete maatregel ter stemming voor aan de Oostendse Gemeenteraad op maandag 22 juni 2020.