LOKAAL: De zes van Leuven 18 april 2021

De zes van Leuven. 18 april 2021. Door Bert Cornillie

18 april 1902 is een mijlpaal in de sociale en politieke strijd in België. Op die dag schoot de burgerwacht, la Garde Civique, in Leuven zes arbeiders neer tijdens een betoging voor het enkelvoudig stemrecht. Elk jaar komen we naar hier om hun moed en inzet te eren. Zo ook vandaag. 

De zes gesneuvelden zijn gevallen voor hun democratische idealen. Hun strijd was een strijd tegen de concentratie van bezit en macht bij een kleine minderheid, de oligarchie. Bijna 120 jaar later stellen we vast dat deze strijd nooit helemaal gestreden is. Er komen steeds nieuwe fronten, ook al is er een grote vooruitgang.

De 'one man, one vote' strijd van de arbeidersbeweging is een lange strijd geweest. In de 19de en de 20ste eeuw. Het enkelvoudig stremrecht is er niet zo snel gekomen. Pas na de Eerste Wereldoorlog. Maar de aanhoudende druk van de basisbeweging toont aan dat vasthouden aan je overtuiging loont.

Enkelvoudig stemrecht was een eerste stap naar de verbetering van de economische situatie van de werkers. Pas 30 jaar later konden vrouwen ook stemmen. In het naoorlogse Europa leidde het electoraal succes van links tot de uitbouw van de sociale zekerheid, met ongekende welvaart als gevolg. 

De situatie is vandaag anders. De concentratie van rijkdom is tijdens de neoliberale golf van de laatste veertig jaar wereldwijd toegenomen. Op winst gefocuste aandeelhouders bepalen de richting van bedrijven vaak zonder enige voeling met het product en ten koste van de werknemers. Maar het thema van herverdeling van de welvaart staat terug op de agenda. Het huidige economische model is immers onhoudbaar. Wereldwijd. In ons eigen land is arbeid te duur, en wordt kapitaal te weinig belast. De sterkste schouders moeten de zwaarste lasten dragen, horen we in regeringskringen. Nieuwe recepten zijn in de maak. Maar de socialisten zijn nodig om dergelijke hervormingen richting en vaart te geven. En er is collectieve druk nodig om de sociale krachten aan de regeringstafel te ondersteunen. 

Het is crisis, maar er is reden tot hoop:

De Eerste Wereldoorlog bracht het enkelvoudig Stemrecht voort. 

De Tweede Wereldoorlog zorgde voor de welvaartstaat en vrouwenstemrecht 

De coronacrisis kan leiden tot een nieuw sociaal contract om de ongelijkheid te bestrijden. Verder doen met het huidige model is geen optie. De pandemie toont dat kennis en macht moeten gedeeld worden. Toegang tot zorg en kosteloos onderwijs basis voor sociale samenleving. Een meer lokale productieketen met werknemersparticipatie in de bedrijven krijgt meer aanhang.

Hebben we morgen meer economische democratie en meer gelijkheid? Niet onmiddellijk, maar met voldoende collectieve druk is verandering niet tegen te houden. Net zoals de arbeiders in 1902 er in geloofden, zo is het onze plicht als socialistische beweging om onze sociale overtuiging uit te dragen, onze herverdelingsagenda aan de man en de vrouw te brengen, zodat een sociale meerderheid in het parlement verandering onomkeerbaar maakt. 

Zo schrijven we ons in in de verbeten strijd van de zes Leuvense kameraden die in 1902 gesneuveld zijn en vele duizenden anderen die hun leven riskeerden, zo eren we hen voor de steen die ze verlegd hebben en tonen we dat ze niet voor niks gestorven zijn.  

Bekijk het filmpje op https://www.youtube.com/watch?v=7qnqKjTpyMA&t=1s